Đất rừng cũng có độ phì nhiêu cao. Tuy nhiên, khi thảm thực vật che phủ rừng bị bóc trần thì đất rừng rất dễ bị xói mòn và trở nên thoái hóa, nghèo dinh dưỡng, là vấn đề lớn trong phát triển nông lâm nghiệp. Và để bảo vệ cũng như bổ sung dinh dưỡng cho đất, không thể không sử dụng đến biện pháp trồng cây cốt khí cải tạo đất.
1. Tìm hiểu về giống cây cốt khí
Trồng cây cốt khí cải tạo đất là phương pháp cải tạo đất rừng, đất đồi hoặc đất canh tác vùng cao khá phổ biến mà có lẽ chúng ta cũng đã nghe nói nhiều lần. Vậy cây cốt khí là gì?
Thân và rễ cây cốt khí
Cốt khí là một loại cây bụi thân gỗ thuộc họ đậu. Khi trưởng thành cây có thể cao từ 2 - 3m và có tuổi thọ trung bình từ 3 - 5 năm. Cây cốt khí thân tròn, tỏa nhiều cành, nhiều nhánh, tán cây dày, thân cốt khí có nhiều lông màu trắng hơi vàng bao phủ. Đây cũng là loại cây sinh trưởng nhanh, thường xanh và ưa nhiều sáng. Hệ rễ của loại cây này rất phát triển, đường kính cổ rễ thường lên đến 4 - 5cm và có nhiều nốt sần. Cũng như những loại cây họ đậu khác, rễ của cây cốt khí là nơi chứa vi khuẩn cố định đạm cộng sinh nên có tác dụng cải tạo đất hiệu quả.
Cây cốt khí phát triển mạnh ở điều kiện khí hậu nóng ẩm của vùng nhiệt đới nước ta và thích hợp trồng ở vùng thấp, độ cao dưới 300m so với mực nước biển, được trồng phổ biến nhất ở vùng trung du miền núi phía Bắc. Hạt cây rất dễ nảy mầm mà chẳng cần phải qua xử lý, mọc nhanh và cũng không cần chăm sóc ở giai đoạn đầu. Đặc biệt, loại cây này có khả năng chịu hạn và chịu chua rất tốt. Tuy nhiên, cốt khí có chứa chất độc nên không thể sử dụng làm thức ăn cho gia súc nên người nông dân ở nhiều nơi cũng không thích trồng loại cây này.
Cây cốt khí bụi nhỏ thân gỗ
2. Tác dụng cải tạo đất của cây cốt khí
Tác dụng lớn nhất của cây cốt khí là cải tạo đất và làm bóng che bảo vệ cho các cây con. Người ta thường trồng cốt khí làm hàng đồng mức trên nương đất dốc để chống xói mòn đất.
Khi bắt đầu khai hoang các vùng đất chưa được sử dụng hoặc đất bị hoang mạc hóa, người ta cũng trồng cốt khí để cải tạo đất trước khi trồng trọt. Sau khoảng 3 năm trồng loại cây họ đậu cải tạo đất này, đất sẽ được cải tạo tăng độ màu mỡ đủ để có thể trồng các loại cây lương thực.
Để tăng công dụng của cây cốt khí, người ta thường trồng chung với dứa hoặc cỏ chăn nuôi, vừa giúp tăng nguồn thu nhập những năm đầu, vừa có thêm thức ăn cho gia súc.
Ngoài là loại cây bảo vệ đất, cốt khí cũng được trồng như một loại cây che bóng để bảo vệ cho những cây chè non mới trồng.
3. Hướng dẫn cách trồng cây cốt khí
Là loại cây mọc nhanh, hạt dễ nảy mầm dù không cần qua xử lý nên thường được gieo trồng trực tiếp bằng hạt. Để đạt hiệu quả gieo trồng và cải tạo đất tốt nhất, nên được trồng như sau:
Gieo trồng cây cốt khí
- Xử lý hạt bằng cách ngâm nước ấm khoảng 70 độ C rồi vớt ra rửa sạch trước khi đem gieo hoặc gieo trực tiếp không cần qua xử lý. Thời điểm gieo trồng tốt nhất là vào tháng 2 - 3, khi bắt đầu mùa mưa hoặc nơi có mưa phùn sẽ làm đất đủ ẩm, cây con sẽ phát triển nhanh nhất.
- Gieo hạt theo hốc hoặc cụm cách nhau từ 5 - 10cm, hàng cách nhau từ 0,5 - 1m hoặc rộng hơn nếu trồng để cho bóng hoặc phụ trợ cho cây khác Mỗi hốc gieo từ từ 2 - 3 hạt cốt khí, sau đó phủ đất vụn lên che phủ kín hạt.
- Sau khi gieo từ 3 - 7 ngày, hạt bắt đầu nảy mầm, trong 2 tháng đầu, nên xới đất, vun gốc kết hợp tỉa dặm thường xuyên 2 - 3 tuần/ lần và giảm xuống 1 lần/ tháng từ tháng thứ 3 - 5, có thể bón thêm supe lân để thúc đẩy sinh trưởng cho cốt khí.
- Khi cây đã được 5 - 6 tháng và vào mùa đông mỗi năm thì dùng dao cắt ⅔ thân, tỉa cành, cắt ngọn và tiếp tục vun xới để tái sinh chồi mới. Phần thân cành cắt tỉa có thể dùng để làm phân xanh.
Lưu ý: Để tăng tuổi thọ cho cây cốt khí thì phải cắt cành vào những ngày nắng, tốt nhất là vào buổi trưa, khi đã ráo sương.
Cây cốt khí cải tạo đất là loại cây dễ trồng, sinh trưởng tốt, lại mang đến những công dụng không nhỏ đối với phát triển nền nông nghiệp nước nhà, cây cốt khí là cải tạo đất ngày càng được nghiên cứu và phát triển nhiều giống loài mới, có sinh khối cao hơn khả năng thích nghi, chống chịu với nhiều điều kiện thời tiết khắc nghiệt hơn.
Mong rằng những thông tin về cây cốt khí cải tạo đất mà Vườn sạch 7kg mang lại sẽ giúp bạn có những biện pháp cải tạo đất tốt, mang lại năng suất cao cho cây trồng.
Xem thêm: cải tạo đất trồng rau sạch
